Wat zien we?
In 2013-2014 bestond het Vlaamse restafval voor 27% uit verpakkingen, 15% daarvan of 137 kton had selectief ingezameld en gerecycleerd kunnen worden.
In de onderstaande grafieken zien we hoe de cijfers geëvolueerd waren ten opzichte van 2006. Daaruit blijkt dat de hoeveelheid restafval licht gedaald was (-3%) maar dat het aandeel verpakkingen daarentegen was gestegen (+10%). Als we gaan kijken naar de soorten verpakking die bij het restafval terechtkwamen, zien we dat drankkartons de grootste relatieve stijging vertoonden (+128%) en plastic flessen de grootste absolute stijging (+1,49 kg/inw). De aanwezigheid van metalen verpakkingen daalde dan weer het meest, zowel in relatieve als in absolute cijfers.
Waar willen we naartoe?
Er worden in de volledige voedselketen niet-afbreekbare afvalstromen geproduceerd, van de productie- tot de consumptiefase. Net zoals bij organisch restfracties moet afval ook hier in de eerste plaats vermeden worden. Kan dat niet, dan moet het zo goed mogelijk gevaloriseerd worden. Voor niet-afbreekbaar afval is dat mogelijk via preventie, hergebruik en recyclage. In deze context is er een belangrijke rol weggelegd voor eco-design, waarbij er tijdens de productie al rekening wordt gehouden met de eindelevensduurfase (End-Of-Life).
Voedselverpakkingen zijn niet de enige vorm van niet-afbreekbare afvalstromen maar zijn wel verantwoordelijk voor een groot deel van het afval dat geproduceerd wordt door consumenten. Om die reden focussen we momenteel enkel hierop. In een latere fase zullen we ook kijken naar andere niet-afbreekbare afvalstromen (bv. bedrijfsverpakkingen).
De selectieve inzameling van consumentenverpakkingen werkt in Vlaanderen over het algemeen goed. Toch belandt er nog een groot deel bij het restafval. We moeten er wel rekening mee houden dat de selectieve inzameling van dit soort afval sinds 2014 is uitgebreid. Het zal dus heel interessant zijn om na de afronding van het huidige, nog lopende onderzoek de evolutie van de cijfers te analyseren.
Wat meet deze indicator?
Deze indicator geeft weer hoeveel voedselverpakkingen er in Vlaanderen bij het restafval terechtkomen. Om daar gegevens over te verzamelen onderzoekt OVAM op periodieke basis een representatieve steekproef van restafvalzakken. Het recentste onderzoek is gestart in 2021 maar is nog lopende, de meest recente gegevens die beschikbaar zijn dateren dus van de periode 2013/2014.