Wat zien we?
Qua gewicht zien we dat de evolutie van de verpakkingen die op de markt gebracht worden de voorbije jaren stabiel is gebleven. Driekwart van die verpakkingen wordt gebruikt voor voedings- en drinkwaren. Glas vertegenwoordigt het grootste aandeel.
Als we kijken naar de inzamelingspercentages dan zien we dat die vrij hoog zijn, met uitzondering van plastic. Hoewel dat positief is moet het opgemerkt dat deze cijfers niet 100% overeenkomen met de realiteit. Daar zijn een aantal verklaringen voor: ten eerste worden niet alle verpakkingen die op de markt komen gerapporteerd worden aan Fost Plus, daarnaast komen er ook verpakkingen van buitenlandse oorsprong bij ons afval terecht (bv. van online aankopen in het buitenland). In de globale verhouding wordt het aantal verpakkingen dat op de markt komt dus onderschat en de hoeveelheid verpakkingen die worden ingezameld overschat.
Waar willen we naartoe?
Er worden in de volledige voedselketen niet-afbreekbare afvalstromen geproduceerd, van de productie- tot de consumptiefase. Net zoals bij organisch restfracties moet afval ook hier in de eerste plaats vermeden worden. Kan dat niet, dan moet het zo goed mogelijk gevaloriseerd worden. Voor niet-afbreekbaar afval is dat mogelijk via preventie, hergebruik en recyclage. In deze context is er een belangrijke rol weggelegd voor eco-design, waarbij er tijdens de productie al rekening wordt gehouden met de eindelevensduurfase (End-Of-Life).
Voedselverpakkingen zijn niet de enige vorm van niet-afbreekbare afvalstromen maar zijn wel verantwoordelijk voor een groot deel van het afval dat geproduceerd wordt door consumenten. Om die reden focussen we momenteel enkel hierop. In een latere fase zullen we ook kijken naar andere niet-afbreekbare afvalstromen (bv. bedrijfsverpakkingen).
Hoewel we in een circulair model streven naar minder afval is het niet evident om voedselverpakkingen allemaal te schrappen. Niet alleen biedt een verpakking de mogelijkheid om informatie over het type voedsel mee te delen aan de consument, ze zorgt ook voor een beter behoud van de kwaliteit. Wanneer een verpakking noodzakelijk is, is het belangrijk om te zoeken naar hoogkwalitatieve en recycleerbare materialen.
In het kader van de CE-monitoring zou het interessant zijn om hier nog meer details over te kennen zoals bijvoorbeeld de mate waarin er gebruik wordt gemaakt van recycleerbare materialen en wat de materialenvoetafdruk daarvan is.
Wat meet deze indicator?
Deze indicator toont de evolutie van de selectieve inzameling van verpakkingsafval en geeft de inzamelingspercentages weer per verpakkingstype. De Europese wetgeving voorziet dat bedrijven verantwoordelijk zijn voor de consumentenverpakkingen die ze op de markt brengen en dat ze hierover moeten rapporteren. Om dat proces te vergemakkelijken, werken de meesten voor hun rapportering via Fost Plus. Aangezien deze organisatie op Belgisch niveau functioneert, hebben de gegevens die we hier gebruiken betrekking op heel België.
