Wat zien we?
Globaal gezien halen we onze energie voornamelijk uit plantaardige producten (65%), voor de opname van koolhydraten bedraagt dat aandeel zelfs 91%. Onze eiwitten halen we dan weer voornamelijk uit dierlijke producten (61%). De inname van vetten is gelijkmatig verdeeld over dierlijke en plantaardige producten (elk 41%).
Waar willen we naartoe?
In een circulair model streven we naar een hogere consumptie van plantaardige producten. Die hebben immers een lagere impact op het milieu dan dierlijke producten.
Momenteel zien we dat er meer dierlijke producten worden geconsumeerd dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, het gaat dan vooral om kaas en vlees. Voor plantaardige producten noteren we echter een onderconsumptie, we moeten onze consumptiepatronen dus aanpassen. Dat kan door enerzijds een verlaging van onze absolute eiwitconsumptie en anderzijds door een verschuiving in het verhouding tussen eiwitten uit plantaardige en dierlijke producten.
Hoewel dit makkelijk toepasbaar lijkt, moeten we er rekening mee houden dat eiwitten een essentieel onderdeel zijn van onze voeding. Bovendien kan ons lichaam de aminozuren die aanwezig zijn in eiwitten niet allemaal zelf aanmaken. Omdat dierlijke producten over alle nodige aminozuren beschikken, vormen ze een complete bron van eiwitten. Met uitzondering van soja is dat voor plantaardige producten niet het geval. In een meer plantaardig dieet moeten we dus verschillende bronnen van proteïnen combineren om tot een gezond en evenwichtig dieet te komen. We denken dan bijvoorbeeld aan noten, peulvruchten, zaden en microbieel eiwit uit funghi (paddenstoelen), bacteriën en microalgen. Onze huidige consumptie van dergelijke producten ligt onder de aanbevolen hoeveelheid dus een dergelijk shift biedt zeker mogelijkheden.
De Vlaamse overheid heeft in 2021 de Green Deal Eiwitshift in het leven geroepen met als doel de huidige 60/40 verhouding van eiwitinname om te keren in het voordeel van plantaardige producten.
Wat meet deze indicator?
Deze indicator toont het aandeel dierlijke en plantaardige producten in de calorie-inname in Vlaanderen, evenals de verdeling per macronutriënt. De gegevens zijn afkomstig van de voedselconsumptiepeiling die om de 10 jaar wordt uitgevoerd door Sciensano. De recentste enquête dateert van 2014.